Bli lærling eller lærekandidat

Ein lærling er ein arbeidstakar under utdanning. Å vere lærling betyr at du får opplæring i eit fag som fører fram til eit bestemt yrke, og at du får fag- eller sveinebrev i faget.

Ein lærekandidat får opplæring i delar av læreplanen ut frå individuelle evner. Målet er at lærekandidaten skal oppnå så høg kompetanse som mogleg og bli best mogleg kvalifisert for arbeidslivet. Meir informasjon om lærekandidatordninga finn du i Handbok for lærekandidatar. Handbok for lærekandidatar(pdf).

Alle som ønskjer læreplass bør søke om formidling til læreplass via Vigo. I tillegg må du også søke læreplass direkte til lærebedrifter, då du ikkje er garantert læreplass sjølv om at du søkjer i Vigo.

Vigo opnar 10. januar, og stenger når fristen for å legge inn søknad er ute.

Har du avtale med ei bedrift om læreplass, bør du likevel registrere ønskje i Vigo.

Søknadsfristar:

  • 1.februar er siste frist for deg som skal bli lærekandidat.
  • 1. mars er siste frist for deg som skal bli lærling. 

Du må ha aktiv BankID eller MinID for å kunne søke via Vigo.

Sidan du ikkje er garantert læreplass sjølv om at du søkjer via Vigo, må du i tillegg vere aktiv og kontakte moglege lærebedrifter sjølv. Send søknad og CV direkte til bedrifta. Det er viktig at bedrifta er godkjend lærebedrift, og du finn oversikt over aktuelle bedrifter i Vestland på vilbli.no.

Viktige datoar er:

  • 1. februar er søknadsfrist for deg som skal søke om å bli lærekandidat. 
  • 1. mars er søknadsfrist for deg som skal søke om å bli lærling.
  •  Ca. 20. juli blir søkjarar som ikkje har ungdoms- og vaksenrett samt søkjarar frå andre fylke, som ikkje har fått læreplass, tatt ut av formidlinga.
  • Ca. 01. august mottar alle søkjarar, som ikkje har fått læreplass fordi dei ikkje er kvalifiserte, ein invitasjon til undervisning for å ta manglande fag på nytt. Du er rekna som ikkje-kvalifisert viss du har følgjande:
    • Karakter 1 eller ikkje-vurdert (IV) i to eller fleire fellesfag.
    • Karakter 1 eller ikkje-vurdert (IV) i eitt eller fleire programfag.
    • Karakter 1 eller ikkje-vurdert (IV) på tverrfagleg eksamen.
  • 15. august tar Vestland fylkeskommune kontakt med søkjarar som ikkje har fått læreplass. Du får førespurnad om du framleis ønskjer læreplass. Det er svært viktig at du svarer på denne førespurnaden. Svarer du ikkje, vil du ikkje få noko anna tilbod frå fylkeskommunen. 

Alle kan bli lærling/lærekandidat, men du må sjølv skaffe deg ein læreplass.

Du teiknar lærekontrakt med ei godkjend lærebedrift, og dette kan du gjere uansett tid på året.

Det er ikkje noko krav om alder eller vidaregåande skulegang for å teikne lærekontrakt. 

Fylkeskommunen har det endelege ansvaret for å godkjenne lærekontrakten din. Lærekontrakten må du signere digitalt gjennom Posten si signeringsteneste. Du får ei tekstmelding eller e-post frå Posten, og må bruke MinID til å signere kontrakten. Ved problem med digital signatur, må du ta kontakt med fylkeskommunen som har sendt deg signeringsoppdraget.

Det finst ulike måtar å få yrkeskompetanse på. Dette kan du kan lese meir om på Utdanning.no sine heimesider. På Vilbli.no kan du også lese meir om kva for nokre tilbod som er aktuelle i Vestland fylkeskommune.

Som lærling er du under opplæring, og pliktar å ta imot rettleiing og informasjon frå lærebedrifta. Samstundes er du arbeidstakar, og difor er både opplæringslova og arbeidsmiljøloven aktuell for deg. 
Du kan lese meir om aktuelle rettar i punkta under:

Eg har fått læreplass

Det som skjer vidare er:

  • Du må sjølv ha dialog med lærebedrift om oppstartsdato og signering av arbeidsavtale.
  • Lærebedrifta er ansvarleg for å melde til fylkeskommunen at du har fått læreplass.
  • Når fylkeskommunen har fått beskjed frå lærebedrifta, opprettar fylkeskommunen lærekontrakt.
  • Du mottar sms eller e-post frå Posten om digital signering av lærekontrakten. Hugs å signere før signeringsfristen går ut.
  • Lærekontrakten er godkjend når den er signert av alle partar.
  • Du kan søke ev. lån og stipend hos Lånekassen når lærekontrakten er formelt godkjend.

Eg har ikkje fått læreplass

Dersom du ikkje har fått læreplass/ ikkje rakk søknadsfrist i Vigo:

  • Ikkje gi opp, men hald fram med å søke aktivt om læreplass! Kontakt bedrifter, og send opne søknadar for eventuelle moglegheiter om læreplass.
  • Kontakt avgjevarskule eller Rettleiingstenesta om du ikkje har fått læreplass eller ikkje rakk å søke i Vigo. Hos avgjevarskule og Rettleiingstenesta kan du få råd og rettleiing på vegen vidare.
  • Du kan få tilbod om Vg3 fagopplæring i skule, dersom du ikkje får ordinær læreplass. Dette tilbodet er berre for kandidatar som er kvalifiserte og som har ungdomsrett eller vaksenrett.

Ver merksam på

Du får ikkje noko anna tilbod frå fylkeskommunen dersom:

  • Du takkar nei til læreplass i bedrift.
  • Du takkar nei til tilbod om skuleplass som du har søkt på lågare ønskje enn læreplass (til dømes påbygging til generell studiekompetanse som ønskje nr. 2 etter læreplass). 

Vg3 fagopplæring i skule er eit alternativt tilbod til alle kvalifiserte søkjarar som ikkje har fått læreplass etter Vg2.

Tilbodet skal bygge på Vg2 programområde og varer i 18-24 månadar.

Det er eit mål at eleven skal få teikna lærekontrakt med ordinær lærebedrift undervegs i opplæringa.

Du har rett til Vg3 fagopplæring i skule dersom:

  • du har ungdomsrett eller vaksenrett
  • du har bestått alle fag på Vg1 og Vg2
  • du ikkje tidlegare har fått tilbod om lærekontrakt frå lærebedrift eller skuleplass gjennom fylkeskommunen.